Γράφει ο Γιάννης Λίταινας
Έπειτα από την ιστορική συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα μεταβεί στο Κάϊρο σήμερα, στις 18 Ιουνίου, όπου θα έχει σχετικές συζητήσεις με τις αιγυπτιακές αρχές.
Αρχικά, να σημειώσουμε ότι σε περίπτωση που υπάρξει καθορισμός ΑΟΖ μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας, ακυρώνεται (και τυπικά) το τουρκό-λιβυκό σύμφωνο, το οποίο νομικά δεν έχει καμία λογική και υπόσταση. Όμως τα πράγματα με την Αίγυπτο είναι πολύ δύσκολα.
Ας προσπαθήσουμε να αναλύσουμε μερικούς από τους λόγους δυσκολίας ως προς τη διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο. Τμήμα της οριοθέτησης περιλαμβάνει το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης (Καστελόριζο). Η Αίγυπτος μέσω της συμφωνίας καλείται να πάρει θέση στην ελληνοτουρκική διαμάχη ως προς την επήρεια του Καστελόριζου. Συγκεκριμένα, εάν υπογράψει συμφωνία που θα περιλαμβάνει την περιοχή από την Κρήτη έως το ''τριεθνές'' με την Κύπρο, θα αναγνωρίζει στο Καστελόριζο και στα γύρω νησιά πλήρη επήρεια, άρα καταλαβαίνει κανείς ότι αν συμβεί αυτό, η Αίγυπτος δεν θα έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία. Αν συμβεί το αντίθετο σενάριο, δηλαδή η Αίγυπτος υπογράψει συμφωνία με την Τουρκία, τότε θα αποδέχεται ότι η θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Ρόδου και μέχρι το τριεθνές με την Κύπρο θα ανήκει στην Τουρκία, πράγμα που σημαίνει ότι με την έγκρισή της αυτή, δεν θα υπάρχουν θαλάσσια σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου. Τα παραπάνω επιχειρήματα λοιπόν αποτελούν ένας από τους λόγους που η Αίγυπτος προτιμάει να αποφύγει να πάρει θέση σε οποιαδήποτε ελληνοτουρκική διαμάχη.
Ο στόχος της ελληνικής διπλωματίας πιθανόν είναι να καταλήξει με την αιγυπτιακή πλευρά σε συμφωνία για μερική και όχι ολική οριοθέτηση, δηλαδή να αφορά την περιοχή δυτικά του Καστελόριζου και αυτό φαίνεται από τα λεγόμενα του Έλληνα ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά: ''όταν δεν μπορείς να λύσεις το σύνολο είναι ωφέλιμο να λύσεις ένα μέρος είναι κάτι που μπορείς να συζητήσεις'' και επίσης τόνισε ότι τυχόν συμφωνία με το Κάϊρο θα προκαλούσε τεράστιο πρόβλημα και λογικής ύπαρξης στο τουρκό-λιβυκό σύμφωνο, γιατί έχει ήδη πρόβλημα νομικής ύπαρξης, αποκαλύπτοντας πως για αυτό η Τουρκία πλειοδοτεί προς την Αίγυπτο ''σας δίνουμε 30 με 40% παραπάνω από ότι οι Έλληνες''. Να αναφέρουμε πως την μερική οριοθέτηση στηρίζει και ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας.
Βέβαια, το καλό νέο είναι ότι η οι σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την σημερινή Αιγυπτιακή κυβέρνηση δεν είναι οι καλύτερες καθώς η άνοδος του στρατηγού Σίσι στην εξουσία έγινε ύστερα από την ανατροπή της κυβέρνησης των Αδελφών Μουσουλμάνων, ρεύματος που είναι πολύ κοντά στις απόψεις του Ερντογάν. Επίσης, Αίγυπτος και Τουρκία στηρίζουν αντίπαλες παρατάξεις στον λιβυκό εμφύλιο πόλεμο και έρχονται σε αντιπαράθεση και για αυτό το μέτωπο.
Καταλήγοντας, το συμπέρασμα είναι ότι η Αίγυπτος μπορεί να μην έχει τις καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θέλει να ανοίξει όλα τα μέτωπα αντιπαράθεσης μαζί της και θα προτιμούσε να περιμένει κάποια στιγμή να υπάρξει τριμερής συμφωνία Ελλάδας, Τουρκίας, Αιγύπτου για το υπόλοιπο κομμάτι της ΑΟΖ.
* Ο Γιάννης Λίταινας είναι προπτυχιακός φοιτητής του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Comments