Γράφει ο Χρήστος Στέφος
Το προγενέστερο καθεστώς του Ν. 2190/20 είναι πολύ σημαντικό και οφείλουμε να το γνωρίζουμε εάν θέλουμε να διατυπώσουμε μια συνολική άποψη αναφορικά με τις αμοιβές των μελών του Δ.Σ σε Α.Ε αλλά και των τροποποιήσεων που επέφερε η νέα νομοθεσία. Συγκεκριμένα, το άρθρο 24 του Ν. 2190/20 ήταν αυτό που σχετίζονταν με τις αμοιβές των μελών σε Δ.Σ και ειδικότερα την προστασία της εταιρικής περιουσίας και κατ’επέκταση του μετοχικού κεφαλαίου της (Ρόκας, 2007). Ακόμη, ακολουθούσε τον κανόνα του άρθρου 23α του Ν. 2190/20 που «απαγόρευε στους συμβούλους τη λήψη απόφασης σε θέματα που αφορούν τους ίδιους και ιδίως για την σύναψη και το περιεχόμενο σύμβασης με αντισυμβαλλόμενους τους ίδιους» (Taxheaven, 2020).
Το προγενέστερο νομοθετικό πλαίσιο μέσω του άρθρου 24 καθόριζε δύο περιπτώσεις εισπράξεως χρηματικού ποσού του επιχειρηματία ως ιδιώτη από την εταιρεία του. Η πρώτη περίπτωση αναγράφεται στο άρθρο 24 παρ.1 και 2, όπου το μέλος δικαιούνταν αμοιβή λόγω της ιδιότητας του ως συμβούλου, και η δεύτερη στην παρ.3 του ίδιου άρθρου, όπου ο σύμβουλος δικαιούνταν αμοιβή λόγω σύναψης συμβάσεως με την εταιρεία εξαρτημένων υπηρεσιών. Τα μέλη του Δ.Σ κατά την παρ.1 δικαιούνταν να συμφωνήσουν ως προς την λήψη αμοιβής ως αντιπαροχή για τις υπηρεσίες τους, πράγμα που μπορούσε να συνεπάγεται με συμμετοχή στα κέρδη της εταιρείας, σε αντίθεση με την παρ.2 όπου το καταστατικό ως ο βασικός κανονισμός λειτουργίας της εταιρείας προέβλεπε τις αμοιβές των μελών αλλά αναγνώριζε υπό προϋποθέσεις την δυνατότητα να δίνεται και άλλου είδους αμοιβών στα μέλη διαφορετική από την συμμετοχή στα κέρδη. Κλείνοντας, η παρ.3 αναφερόταν στις αμοιβές που οφείλονταν λόγω σύναψης εξαρτημένης σχέσης με τους συμβούλους εξαιρώντας τους περιορισμούς και της προϋποθέσεις της παρ.2 (Γεωργακόπουλος, 1974).
Είναι άξιο να σημειωθεί πως το άρθρο 24 ήταν αναγκαστικού δικαίου και είχε ως σκοπό την προστασία των μετόχων της εταιρείας, αυτό είχε ως αποτέλεσμα το καταστατικό να μην μπορεί να καταστήσει τους όρους τους οποίους έθετε η διάταξη επιεικέστερους αλλά μπορούσε να προβλέψει αυστηρότερους περιορισμούς από αυτούς που έθετε το ίδιο το άρθρο.
Πεδίο εφαρμογής του άρθρου 24
Το άρθρο 24 του Ν. 2190/20 αναφέρεται στα εξής πρόσωπα της εταιρείας:
όπως αναγράφεται στο άρθρο 34 παρ. 2, δικαίωμα αμοιβής έχουν τα μέλη του Δ.Σ της Α.Ε ακόμη και αν αυτά δεν έχουν εκλεγεί από την γενική συνέλευση και αναφέρεται στα μέλη του πρώτου Δ.Σ τα οποία διορίστηκαν με το καταστατικό της εταιρείας αλλά και στα μέλη που συμμετέχουν ως μέτοχοι στο Δ.Σ σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ.3 (Ρόκας, 2007)
στα μέλη του προσωρινού Δ.Σ εκτός αν το ίδιο το δικαστήριο που αποφάσισε για τον διορισμό τους, καθόρισε και τις αμοιβές τους. Ωστόσο, αναφορικά με τους προσωρινούς συμβούλους οι οποίοι έχουν εκλεγεί από το Δ.Σ άρθρο 34 παρ. 2δ, «σε αντικατάσταση παραιτηθέντων, αποθανόντων ή απολεσάντων την ιδιότητα του συμβούλου με οποιονδήποτε τρόπο», είναι απαραίτητη η άδεια της γενικής συνέλευσης για την καταβολή της αμοιβής τους (Ρόκας, 2007)
σε τρίτους, μη μέλη του Δ.Σ οι οποίοι ασκούν διοίκηση κατ΄αναλογική εφαρμογή της διατάξεως και στα πρόσωπα αυτά
σε ειδικούς εκπροσώπους όπως ορίζεται στο άρθρο 22 παρ.3, εκτός αν το δικαστήριο που τους διόρισε καθόρισε την αμοιβή τους
και τέλος στους εκκαθαριστές όπως αναγράφεται ρητά στο άρθρο 49 παρ.7
Αξίζει να σημειώσουμε πως το πεδίο εφαρμογής του άρθρου αφορά στις υπηρεσίες που ήδη παρασχέθηκαν κατά την χρήση στην οποία καταλογίζονται. Αν π.χ ο σύμβουλος για οποιονδήποτε λόγο ανακληθεί ή απολέσει την ιδιότητα του, η αμοιβή του περιορίζεται αναλόγως. Η σχέση μεταξύ συμβούλου και εταιρείας, είτε ως σχέση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών είτε ως εντολή, μπορεί να λυθεί με καταγγελία οποιαδήποτε στιγμή, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος που να δικαιολογεί την καταγγελία (Ρόκας, 2007).
Taxheaven. (2020). ΝΟΜΟΣ 2190/1920 "ΠΕΡΙ ΑΝΩΝΥΜΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ" (ΦΕΚ Α' 37/30.3.1963). [διαδίκτυο] Ανακτήθηκε από: https://www.taxheaven.gr/law/2190/1920 [Χρησιμοποιήθηκε 9 Μαϊου. 2020].
Γεωργακόπουλος, Λ. (1974). Το Δίκαιο των εταιρειών. Τόμος 3ος . Αθήνα: Εκδόσεις Σάκουλας, σελ.158.
Ρόκας, Ν. (2007). Αμοιβές μελών διοικητικού συμβουλίου, Τιμητικός τόμος για τα 150 χρόνια του Αρείου Πάγου. Αθήνα: Εκδόσεις Σάκουλας, σελ.163-165, 168, 170, 173, 675
* Ο Χρήστος Στέφος είναι Πολιτικός επιστήμων και ιδρυτής της σελίδας, διαθέτει σπουδές στα Εφαρμοσμένα Οικονομικά της Δημόσιας Διοίκησης ενώ παράλληλα παρακολουθεί ΜΒΑ στη Χρηματοοικονομική Διοίκηση και Λογιστική
تعليقات